Premijer Federacije BiH Nermin Nikšić oglasio se povodom aktuelnih dešavanja u Upravi za indirektno oporezivanje BiH (UIO), gdje je član Upravnog odbora Zijad Krnjić prethodnih dana odbijao dati saglasnost na izmjene Pravilnika potrebne za preraspodjelu službenika i otvaranje novog graničnog prijelaza u Bosanskoj Gradišci. Ovakav razvoj događaja izazvao je ozbiljne političke reakcije u oba entiteta, a Nikšić sada iznosi stav Federalne vlade i objašnjava razloge zastoja.
Premijer naglašava da je pogrešna percepcija da se Federacija “odriče” stotina miliona maraka, te ističe da je suština problema dugogodišnji model raspodjele prihoda od indirektnih poreza. “Nismo se ‘odrekli’ sto miliona. Ne odričemo se ničega što pripada građanima Federacije. Samo odbijamo da se novac Federacije preljeva u RS”, poručuje Nikšić. Dodaje da se godinama raspodjela sredstava vršila “ad hoc”, bez jasnog i pravednog mehanizma, što je, prema njegovim riječima, dovodilo do nesrazmjernih isplata u korist Republike Srpske, na štetu Federacije.
Podsjeća i da je takav model bio na snazi već 2021. godine, kada je Krnjić imenovan u Upravni odbor UIO, uz prešutnu saglasnost tadašnje Vlade FBiH. “Zašto je prethodna Vlada pristajala na takvu raspodjelu, pitanje je za njih. Ova Vlada na to više ne pristaje”, kazao je premijer.
Nikšić naglašava da Federacija nije prihvatila model raspodjele kojim bi bila direktno oštećena, te da će se o tome voditi pravni spor, jer je Vlada FBiH podnijela tužbu. U međuvremenu, dopremijer i federalni ministar finansija Toni Kraljević postao je meta kritika iz Republike Srpske upravo zbog toga što odbija podržati model nepovoljan za Federaciju.
Situacija je kulminirala na posljednjoj sjednici Upravnog odbora UIO kada je Krnjić zahtijevao da se o svim tačkama dnevnog reda glasa u paketu – uključujući i raspodjelu prihoda, koju Federacija smatra štetnom, zajedno s odlukom o otvaranju graničnog prelaza u Bosanskoj Gradišci. “Kraljević je bio spreman podržati odluku o graničnom prelazu, ali ne i nepravednu raspodjelu. Krnjić je, međutim, bio protiv otvaranja prelaza i uslovio je svoj glas potpunim prihvatanjem svih tačaka – dakle i raspodjele koja šteti Federaciji”, objašnjava Nikšić.
Premijer dodaje da nije jasno šta je motiv člana Upravnog odbora UIO da blokira otvaranje novog prelaza prema EU. “Zašto je gospodin Krnjić blokirao otvaranje još jednog graničnog prelaza – ne znam, ali sigurno nije bilo u interesu građana”, navodi on.
Nikšić se osvrnuo i na raniji slučaj u kojem Federacija nije pristala da iz svojih sredstava plati dug Republike Srpske prema kompaniji Viadukt, te ističe da se isti princip primjenjuje i sada — Federacija neće snositi tuđe obaveze niti pristati na odluke koje štete njenom budžetu.
Zaključuje da je politika Vlade FBiH jasna: “Nećemo podržati nijednu odluku kojom se Federacija stavlja u nepovoljan položaj. To su činjenice.”
Spor oko raspodjele prihoda i dalje ostaje neriješen i prijeti da dodatno produbi institucionalnu blokadu unutar UIO-a te odnose između dva entiteta.